W czasach, kiedy coraz więcej amatorów może pozwolić sobie na wejście w półzawodową rywalizację, trenerzy i dietetycy poszukują substancji mogących dawać im przewagę podczas treningów, regeneracji i startów. Kluczowym popełnianym błędem jest jednak spoglądanie na suplementy w dwóch kryteriach: działa lub nie działa. Istnieje bowiem trzecia, jeszcze ważniejsza kategoria: może zaszkodzić.
Po usłyszeniu, iż niedobór witaminy D3 zwiększa ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych, powiązany jest z niższą siłą czy VO2max za wszelką cenę nie chcemy do niego dopuścić, zalecając sportowcom profilaktyczne dawki >4000 IU doprowadzając do stężeń >50 ng/ml. Tak wysokie stężenia zwiększają natomiast ryzyko śmiertelności [1], a jeżeli śmierć Ci nie straszna to mam coś gorszego. W jednym z badań stężenia witaminy D >50 ng/ml były powiązane z niedoborem testosteronu [2].
Podobnie, kiedy niedobór żelaza osłabia formę sportową, jego nadmiar przyczynia się do cukrzycy typu II, marskości wątroby i hipogonadyzmu [3].
Tych przykładów można mnożyć na pęczki (i zrobię to podczas wykładu na konferencji). Dziś chcę zwrócić uwagę, że każda suplementacja MUSI mieć swoje uzasadnienie. Suplementowanie czegokolwiek ?bo nie zaszkodzi? jest błędem w sztuce. Dotyczy to nawet tak ?lajtowych? suplementów jak multiwitaminy czy adaptogeny.
Problem w tym, że nawet kiedy istnieje uzasadnienie do suplementacji, to zawodnik może kupić produkty zanieczyszczone substancjami niedozwolonymi. I nie są to pojedyncze przypadki, bo badanie Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego wykazało, że 15% suplementów dla sportowców jest zanieczyszczonych sterydami anaboliczno-androgennymi [4].
A o tym jak powinno wyglądać drzewko decyzyjne przed wdrożeniem suplementacji u sportowca, jakie suplementy warto stosować, a jakie nie oraz jak minimalizować ryzyko przyjęcia substancji niedozwolonych opowiem podczas Progress Academy.
-
Michaëlsson K, Baron JA, Snellman G, i in. (2010) Plasma vitamin D and mortality in older men: a community-based prospective cohort study. Am J Clin Nutr 92:841?848
-
Matras A, Nowak M, Parol D, Śliż D. Wpływ witaminy D na stężenie testosteronu, kompozycję sylwetki i siłę mięśniową u sportowców ? przegląd aktualnych doniesień. Med Sport.; 2018. 34(1(4)):1-7.
-
McDowell LA, Kudaravalli P, Sticco KL. Iron Overload. [Updated 2022 Apr 28]. In: StatPearls
-
Geyer H, Parr MK, Mareck U, Reinhart U, Schrader Y, Schänzer W. Analysis of non-hormonal nutritional supplements for anabolic-androgenic steroids – results of an international study. Int J Sports Med. 2004 Feb;25(2):124-9
Copywriting: Arkadiusz Matras